Wyważanie turbiny Diagnostyka turbosprężarek Regeneracja turbo i turbin Zobacz cennik

Wyważanie turbiny – jeden z najważniejszych etapów regeneracji turbosprężarki samochodowej. Wyważanie turbiny jest tylko jednym z elementów procesu wyważania rdzenia turbosprężarki samochodowej, ale po kolei. Czym jest wyważanie turbiny? Jest to proces, który ma na celu wyeliminowanie niedoskonałości produkowanych masowo elementów, części zamiennych do turbosprężarek. Prędkości obrotowe turbiny sięgają w małych turbosprężarkach nawet 200 tysięcy obrotów na minutę, a w takiej prędkości nawet mikrometr odchylenia od osi może, poprzez nawarstwianie się, spowodować bicia rdzenia turbiny, co doprowadzi do uszkodzenia elementów wchodzących w skład rdzenia. Dlatego też przed montażem wszystkich elementów w jedną spójną całość konieczne jest przeprowadzenie wyważania wszystkich elementów osobno i wspólnie w gotowej do instalacji konstrukcji. Stąd też kolejno, najpierw wałek, potem koło kompresji, turbinę, a następnie cały zmontowany zestaw rdzenia CHRA (popularnie zwanego korasem, od angielskiego "core", czyli "jądro, rdzeń"). Wyważanie odbywa się poprzez ujmowanie masy według elektronicznych wyników badań przeprowadzanych na specjalistycznych wyważarkach i doważarkach.

Jak przebiega wyważanie turbiny?

Wyważanie rdzenia odbywa się w etapach, o których wspomniałem już we wstępie, natomiast jak to przebiega dokładnie? Otóż każda turbosprężarka, jak i wchodzące w jej skład elementy mają spełniać normy zadeklarowane przez producenta, jednak rozbieżność między nimi jest tak duża, że profesjonalne pracownie regulują te normy i uzyskują wartości lepsze niż fabryczne. Najpierw wyważany jest wałek rdzenia – jego zadaniem jest przenoszenie energii między turbiną i kołem kompresji, więc de facto jest najważniejszym elementem turbo. Pomiary rozpoczyna się przy zadanej prędkości około 15000 obrotów na minutę (dla porównania jest to prędkość pracującego w pełnej mocy silnika odrzutowego), już wtedy zbieraną są drogą elektronicznych pomiarów pierwsze dane i odchylenia. Dzięki nowoczesnej technologii mamy możliwość dokładnie sprawdzić jakie elementy odbiegają od normy lub spełniają normy, jednak nie spełniają wewnętrznych wymagań specjalistycznej pracowni i doprowadzić do sytuacji, kiedy takie wymagania spełnią. Odbywa się to poprzez ujmowanie masy z bardzo dużą dokładnością (konkretnie około 0,1 miligrama). Następnie prowadzone są pomiary przeciążeń. Tolerowane przez producenta są odchylenia rzędu do 2 g. W specjalistycznych pracowniach maksymalne tolerowane przeciążenie, jakiemu może poddany być wałek, nie przekracza 0,1 – 0,05 g, co stanowi dokładność kilkunastokrotnie większą niż fabryczna produkcja. Po przeprowadzeniu identycznych badań na wszystkich elementach osobno rdzeń montuje się do całości przygotowanej do montażu w korpusie turbo i doważa się ostatecznie na specjalistycznej doważarce.

Czy wyważanie turbiny można przeprowadzić w domu?

Niestety wyważanie turbiny jest procesem na tyle precyzyjnym i trudnym w realizacji, że bez specjalistycznych maszyn, sprzętu i doświadczenia nie można przeprowadzić takiej operacji w zaciszu domowym lub w garażu. Wyważanie turbiny przeprowadza się na maszynach takich jak wyważarki Schenck TBComfort i TBSonio, a ostateczną weryfikację doważenia na maszynach CIMAT. Pozwala to na zapewnienie klientowi, właścicielowi regenerowanej turbiny gwarancji, że jego turbina będzie pracować jak nowa. Poza tym pracująca w silniku samochodu turbosprężarka, a wraz z nią turbina i cały rdzeń osiągają prędkość obrotową powyżej 150 tysięcy obrotów na minutę, co jest wartością tak ogromną, że ciężko jest znaleźć maszynę, której prędkość obrotowa mogłaby, choć się z nią równać, a co dopiero rozpędzić do takiej prędkości pozwalającej na weryfikację wyważenia. Natomiast wykorzystanie wyważarek Schencka pozwala na dokładną weryfikację poziomu wyważenia i uzyskanie optymalnych wyników, również przy prędkości powyżej 150 tysięcy obrotów na minutę. Standardowe wartości pomiarów przy średnich rozmiarów turbinach to około 160 tysięcy obrotów na minutę, stosunkowo około 10 - 15% więcej przy turbinkach niewielkich rozmiarów i analogicznie w przypadku dużych turbin na przykład typu Twin montowanych w samochodach ciężarowych o tych kilkanaście punktów procentowych mniej.

Czy wyważanie turbiny jest ważne?

Wyważanie turbiny jest bardzo ważne, ponieważ tylko to gwarantuje możliwość sprawdzenia jak zachowywać się będzie turbosprężarka w "naturalnym środowisku" pracy samochodu, na przykład podczas jazdy po górskich serpentynach lub innym wymagającym terenie.