Demontaż turbo – Porównaj warsztaty i sprawdź ceny.

Jeśli spytamy jak przeprowadzić demontaż turbo, najczęściej mamy na myśli zdemontowanie turbosprężarki z bloku silnika, wyjęcie całej turbosprężarki z samochodu, jednak dla specjalistycznych pracowni zajmujących się przywracaniem sprawności turbosprężarkom, demontaż turbo najczęściej oznacza rozbiórkę weryfikacyjną turbiny. Czym różni się demontaż turbo od demontażu turbosprężarki? Co trzeba wiedzieć o turbosprężarce, żeby samemu przeprowadzić demontaż turbo? Czy można demontaż turbo przeprowadzić we własnym zakresie i co trzeba o tym procesie wiedzieć? Czy każdy warsztat pomoże nam w demontażu turbo, czy musimy korzystać z pomocy wyspecjalizowanych pracowni? Wszystkie niezbędne informacje o demontażu turbo oraz innych związanych z tym procesem czynnościach, znaleźć można w treści poniższego artykułu, do którego lektury serdecznie zapraszamy.

Czym różni się demontaż turbo od demontażu turbosprężarki?

Różnica pomiędzy demontażem turbo a zdemontowaniem turbosprężarki jest diametralna i nie można tych pojęć mylić. Pierwszy, czyli proces demontażu turbo z samochodu, należy do stosunkowo prostych do przeprowadzenia procesów, z którymi możemy poradzić sobie nawet sami, oczywiście, jeśli posiadamy odpowiednie do tego narzędzia. Turbosprężarki instalowane są w blokach silnika, żeby po pierwsze jak najlepiej wykorzystać siłę przepływu spalin, a po drugie w miejscu, w którym temperatura jej pracy nie będzie zagrożeniem dla zdrowia i życia eksploatujących samochód z układem turbodoładowania kierowców. Z racji tego, że turbosprężarka potrafi osiągnąć nawet 1000 stopni Celsjusza temperaturę pracy, instalowanie jej w pobliżu zbiornika z paliwem byłoby nierozsądne i niebezpieczne, to samo tyczy się okolic kabiny, dlatego też najlogiczniejszym rozwiązaniem, a jednocześnie najbardziej ergonomicznym, było instalowanie turbosprężarki w komorze silnika. Niemniej jednak umiejscowienie turbosprężarki na samym bloku silnika nie jest już tak oczywiste, ponieważ turbo może znajdować niemal w każdym miejscu pod maską, od tych najłatwiej dostępnych, w pobliżu intercoolera, z przodu bloku, aż po lokalizację dostępną jedynie z warsztatowego kanału, lub w ogóle po demontażu silnika. Demontaż turbo polega na zlokalizowaniu i wyjęciu go z komory silnika, natomiast demontaż turbosprężarki polega na rozłożeniu turbosprężarki na czynniki pierwsze, aż do najdrobniejszych uszczelniających pierścieni czy nakrętek.

Co trzeba wiedzieć o turbosprężarce, aby móc samemu przeprowadzić demontaż turbo?

Choć może zabrzmieć to, jak akcent humorystyczny, to najważniejsze co trzeba wiedzieć o turbosprężarce, aby ją zdemontować z silnika, to wiedzieć jak ona wygląda. Nie jest to żart, turbosprężarka ma charakterystyczny wygląd i nie sposób pomylić jej z inną częścią w samochodzie, jednak musimy wiedzieć, z jakim typem turbosprężarki mamy do czynienia, aby móc szczegółowo odpowiedzieć na pytanie, co trzeba zrobić, aby zdemontować turbo z samochodu. Jeśli mamy do czynienia z modelem turbosprężarki wyposażonym w zmienną geometrię musimy pamiętać, aby odłączyć od niej w czasie demontażu takie złącza jak przewód podciśnienia łączący siłownik turbosprężarki z pompą vacuum, który ma za zadanie sterowanie położeniem siłownika odpowiadającym za położenie pierścienia zmiennej geometrii, czy raczej kierownic tego pierścienia. Z przewodów, których możemy spodziewać się w zasadzie z pewnością, są przewody doprowadzające olej do turbosprężarki. Każde turbo potrzebuje smarowania, nie ma możliwości, aby pominąć ten czynnik w obsłudze turbosprężarki – prędkości obrotowe, jakie osiąga i temperatura pracy sprawiająca, że turbosprężarka zaczyna świecić własnym światłem sprawiają, że obecność oleju i to nie byle jakiego, tylko specjalnie dobranego do naszego silnika, jest nieodzowna. Po odpięciu kanałów doprowadzających olej do rdzenia pozostaje nam jedynie odpięcie pozostałych złącz, to jest rur prowadzących z turbosprężarki do intercoolera, z turbosprężarki do wydechu i z EGR do turbosprężarki, ostatnim zaś z wartych wymienienia przewodów prowadzących do turbosprężarki jest połączenie z kanałem dolotu w poprzez który zaciągane jest do muszli ssącej powietrze atmosferyczne. Istotne jest, aby w przewodzie tym znajdował się sprawny filtr powietrza, ponieważ każde zanieczyszczenie, jakie trafi do turbosprężarki może okazać się dla niej zabójcze.

Czy można demontaż turbo przeprowadzić we własnym zakresie?

O ile wymontowanie turbosprężarki z samochodu, jak wyjaśniliśmy w poprzednim akapicie, przeprowadzić może niemal każdy dysponujący odpowiednim sprzętem, tak demontaż turbo, czyli rozbiórkę turbosprężarki przeprowadzić można jedynie posiadając odpowiednie przygotowanie, wiedzę i doświadczenie w pracy z układami doładowania. Dodatkowo trzeba zaznaczyć, że nawet jeśli uda nam się własnoręcznie rozłożyć turbosprężarkę na części składowe, to na pewno nie złożymy jej w sposób umożliwiający jej sprawne funkcjonowanie, już zresztą tłumaczymy dlaczego. Turbosprężarka, jak zwyczajowo się przyjęło składa się z dwóch części – zimnej i ciepłej, co jednak w praktyce okazuje się nieprawdą. Tak naprawdę turbosprężarka składa się z kilkudziesięciu części, budujących 3 jej sekcje, a mianowicie cześć wydechową, część ssącą i rdzeń. Część wydechowa zbudowana jest z żaroodpornego materiału, najczęściej z domieszką niklu, tytanu czy innych wytrzymałych pierwiastków, sprawiających, że muszla wydechowa wytrzymuje obciążenie działające na turbosprężarkę, a więc zarówno wysoką temperaturę, jak i wysokie ciśnienie przepływu spalin. Podczas demontażu turbo, muszlę wydechową wymontowuje się jako pierwszą. Po zdjęciu korpusu części ciepłej naszym oczom pokaże się pierwsza część rdzenia, czyli turbina. Zanim zajmiemy się turbiną, w czasie demontażu turbo wcześniej wyjmuje się zmienną geometrię, odpowiedzialną za prowadzenie spalin pod odpowiednim kątem na łopatki turbiny. Łatwo się domyślić, że skoro prowadzi spaliny, to znajduje się w części gorącej turbosprężarki i narażona jest na tak samo ciężkie warunki pracy, jak turbosprężarka i jej inspekcja jest niezbędna w celu określenia czy turbosprężarka jest sprawna, czy nadaje się do regeneracji. Warto wspomnieć, że przeprowadzenie takiej weryfikacji jest jednym z elementów diagnostyki w specjalistycznych pracowniach i zazwyczaj nie trzeba za nią płacić, a przynajmniej nie trzeba za nią płacić w poważnych firmach. Zmienna geometria nie może mieć żadnych śladów zużycia czy uszkodzeń, aby można było ją wykorzystać w procesie regeneracji, jeśli jednak takie uszkodzenia, czy oznaki są zauważalne, to zmiennej geometrii nie kwalifikuje się do ponownego wykorzystania. Kolejnym poddawanym demontażowi elementem jest muszla ssąca. Jej nazwa pochodzi od tego, że to właśnie część zimna za sprawą kręcącego się koła kompresji zasysa powietrze atmosferyczne, kompresuje je do uzyskania odpowiednich wartości ciśnienia, a następnie tłoczy do silnika. Można więc z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że muszla ssąca dmucha. Jeśli zdemontujemy już oba korpusy, to zobaczymy rdzeń turbosprężarki, CHRA, może jeszcze nie w całej okazałości, ale już w dużej mierze, przed naszymi oczami. Ostatnim elementem turbosprężarki, o którym niewiele osób lubi wspominać jest osłona łożyskowania, środkowy korpus chroniący i łączący obie strony turbosprężarki w jedną całość. Jest to najbardziej złożona część turbosprężarki, składająca się z wielu elementów, zawierająca w sobie praktycznie cały zestaw naprawczy i pełniąca jednocześnie najważniejszą funkcję w turbo. Jego rozbiórka to praca bazująca na bardzo drobnych elementach, o których nie wolno w żadnym wypadku zapomnieć albo któregokolwiek pomiąć, co więcej niektóre elementy muszą być instalowane w odpowiedniej kolejności, aby nie dochodziło do wycieków oleju, które mogą być w skutkach wręcz opłakane dla silnika (rozbieganie się diesla). Zmontowanie wszystkiego w jedną całość dodatkowo nie zapewnia nam poprawności pracy tego można powiedzieć podzespołu, ponieważ dopuszczalna wartość przeciążeń, a więc stopnia wyważenia na przykład wałka, według wartości fabrycznych nie mogą przekraczać 1,7 – 2 g, natomiast ceniące sobie zadowolenie klienta zakłady zajmujące się na co dzień turbosprężarkami nie dopuszczają do tego, aby spod ich rąk wychodziły rdzenie posiadające wartości przeciążeń przekraczające 0,2 g, czyli wielkości w zasadzie o rząd niższe, niż te, jakie fabrycznie mają elementy zamienne. Dodatkowo warto tu nadmienić, że turbosprężarka nie będzie pracować dobrze po demontażu turbo, jeśli nie zostanie odpowiednio ustawiona, w skład czego wchodzi ustawienie położenia zmiennej geometrii w tak zwanych "trzech punktach przepływu", gdzie punkt pierwszy oznacza otwartą zmienną geometrię i położenie 0 siłownika, gdzie sytuacja taka ma miejsce w przypadku pracy samochodu na przykład po zdjęciu nogi z gazu – gdzie obciążenie jest w zasadzie zerowe, a priorytetem dla turbosprężarki jest szybkie zmniejszenie ciśnienia, ustawiany on jest w zasadzie fabrycznie, a w praktyce wychodzi poprzez ustawienie pozostałych dwóch, drugim punktem jest pozycja gdzie łopatki są wychylone, a w praktyce położenie to występuje podczas zwiększania obrotów silnika, trzecim natomiast jest tak zwany punkt zamknięcia, w którym łopatki kierownic znajdują się pod najmniejszym możliwym kątem. Nazwa ta jest nieco myląca, ponieważ, choć jest to maksymalne otwarcie siłownika, a o punkcie mówi się punkt zamknięcia, to światło przepływu nie jest zupełnie zamknięte, a jedynie wychylenie łopatek jest przygotowane tak, aby bez zmiany ilości przepływu powietrza uzyskać maksymalne wartości ciśnienia. Jest to związane ze zjawiskiem turbodziury, które zmienna geometria ma eliminować, a co nie byłoby możliwe, gdyby ustawienie zmiennej geometrii nie było właściwe. Sytuacja taka ma miejsce na przykład podczas rozruchu silnika, kiedy zapotrzebowanie na wtłoczenie powietrza jest największe.

Czy każdy warsztat pomoże nam w demontażu turbo?

Wymontowanie turbo z samochodu wymaga podstawowej wiedzy z zakresu mechaniki samochodu i teoretycznie każdy warsztat zajmujący się mechaniką samochodową (nie mylić z blacharstwem czy lakiernictwem) powinien poradzić sobie z takim postawionym przed nim zadaniem. Zupełnie inaczej ma się rzecz z demontażem turbosprężarki. Aby zdemontować turbo na elementy składowe, a następnie złożyć ją w poprawnie funkcjonującą całość niezbędna jest nie tylko branżowa specjalistyczna wiedza, ale również odpowiedni sprzęt. Dlatego też odpowiedzmy na pytanie: "Czy każdy warsztat pomoże nam w zdemontowaniu turbo?" Owszem, każdy warsztat powinien nam pomóc w demontażu turbo, jednak nie każdy warsztat będzie w stanie pomóc nam w regeneracji turbosprężarki.