DRASTYCZNE OBJAWY TURBINY – OBJAWY AWARII TURBOSPRĘŻARKI – OBJAWY USZKODZENIA TURBOSPRĘŻARKI łożyska (luzy na wałku, wyciek, puszczanie oleju)

Łożyska turbosprężarki, a luzy na wałku turbo
Łożyska wałka głównego turbosprężarki są bardzo ważnym elementem konstrukcyjnym turbiny. Bez łożyskowania, urządzenie to nie mogłoby w ogóle pracować. W trakcie projektowania okazało się, że samo łożyskowanie na nic się zda bez odpowiedniego smarowania rdzenia turbosprężarki. W ten sposób, zaprojektowano oraz wdrożono do masowej produkcji łożyska ślizgowe z otworami olejowymi. Pierwsze objawy turbiny uszkodzonej spowodowane są właśnie wyciekiem oleju niezależnie od rodzaju podparcia wałka, czy uszczelnienia stosowanego w turbinie.

Wspomniane otwory olejowe przyczyniły się do znacznego wydłużenia żywotności turbosprężarki, gdyż wałek główny był odpowiednio chłodzony, a jego praca pomiędzy elementami metalowymi odbywała się za pomocą tzw. filmu olejowego.

Nieustający postęp technologiczny spowodował zaprojektowanie łożysk kulowych, stosowanych powszechnie w różnego rodzaju urządzeniach mechanicznych. Twierdzono nawet, że łożyska ślizgowe mogą zostać całkowicie porzucone na rzecz łożysk kulowych. Brało się to z tego, że łożyska ślizgowe cechuje większa zwłoka na reakcję zmiany pozycji pedału przyspieszenia (większy moment bezwładności turbosprężarki). Łożyska kulowe w tym aspekcie wniosły sporą poprawę czasu reakcji na zmianę pozycji pedału przyspieszenia. Ze względu na budowę prowadzenia wałka objawy awarii turbosprężarki mogą nosić różny charakter i rodzaj uszkodzeń.

Powyższy wykres bardzo dokładnie pokazuje przewagę łożysk kulowych względem ślizgowych. Czas zwłoki dla tych pierwszych jest mniejszy od łożysk ślizgowych. Kolejną korzyścią z stosowania łożysk kulowych, jest większa prędkość obrotowa zespołu wirników, co przekłada się na większe ciśnienie doładowania.

Dlaczego zatem ta technologia nie została przyjęta na szeroką skalę? Przede wszystkim przez żywotność opisywanych wyżej łożysk. Jak nam wiadomo, każde łożysko kulowe cierpi na zużywające się kulki. Nowa konstrukcja łożysk przełożyła się korzystnie na osiągi oraz parametry pracy samej turbosprężarki, ale skróciły jej żywotność, na co producenci turbosprężarek do cywilnych samochodów osobowych pozwolić sobie nie mogą. Łożyska ślizgowe małym kosztem obniżenia sprawności turbosprężarki, wydłużyły jej żywotność. Wciąż jednak można się spotkać z turbosprężarkami opartymi na łożyskach kulowych, szczególnie w samochodach sportowych, gdzie przede wszystkim liczą się osiągi. Oba sposoby ułożyskowania maja podobne ze względu na dźwięk objawy uszkodzonej turbosprężarki, czyli charakterystyczne świst podczas przyspieszania.